Ovaj tekst deo je biografije Dragutina Anastasijevića objavljene u knjizi ”Otac Nemanjin, istorijska rasprava o poreklu Stefana Nemanje” (Antikvarneknjige.com, Beograd 2023, str. 9-15).
Dragutin N. Anastasijević rođen je u Kragujevcu 30/18. avgusta 1877. godine. Po završetku osnovne škole i gimnazije u Kragujevcu (1896), seli se u Beograd, gde je 1900. godine završio klasičnu filologiju na Velikoj školi. Po završetku školovanja u Beogradu 1901. vraća se u rodni Kragujevac gde je postavljen na mesto pripravnika u kragujevačkoj gimnaziji. Tu se zadržava kratko jer je već sledeće 1902. kao stipendista Kraljevine Srbije poslat u Minhen na novoustanovljeni Seminar za srednjogrčku i novogrčku filologiju, prvi moderni vizantološki centar u svetu. Anastasijević se tri godine (1902-1905) na čuvenom Seminaru usavršavao u vizantološkim studijama. Tu je kod profesora Karla Krumbahera proučavao jezik i književnost vizantijskog sveta i odbranio doktorsku disertaciju 1905. godine. Time se Anastasijević izdvojio kao prvi srpski specijalizovani vizantolog. Nakon povratka u Srbiju, u vreme prerastanja Velike škole u Univerzitet (1906), novoimenovanom docentu povereno je osnivanje katedre i Seminara za vizantologiju, čime je Beograd, zahvaljujući Dragutinu Anastasijeviću, pored Minhena i Pariza, postao jedan od prvih centara u svetu sa katedrom za vizantologiju. Od tada, pa do 1920. godine, sa prekidima usled oba Balkanska rata (1912–1913) i Prvog svetskog rata, u kojima je učestvovao, Anastasijević je praktično bez saradnika predavao srednjovekovni grčki književni jezik i novogrčki narodni govor, istoriju vizantijske književnosti i istoriju Vizantije.
Osnovao je biblioteku Seminara za vizantologiju, kojoj je pribrojao i svoje lične knjige. Biblioteka je teško stradala tokom Prvog svetskog rata, nakon koga je Anastasijević morao da ulaže velike napore da seminarsku biblioteku vaspostavi dalje razvije. Nakon prelaska na novoosnovani Pravoslavni bogoslovski fakultet, gde je u periodu 1921–1942. kao redovni profesor predavao grčki jezik i vizantijsku kulturu, nastavio je honorarno i dalje da predaje istoriju Vizantije na katedri koju je osnovao. Uporedo sa profesorskim radom na Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu, Anastasijević je ostao i na dužnosti upravnika Seminara za vizantologiju do 1931. godine.
Prvi naučni radovi Dragutina Anastasijevića posvećeni su vizantijskoj filologiji. Naročito je bio zainteresovan za povelje i srpsku i vizantijsku diplomatiju, zatim vizantijsku istoriju druge polovine X veka, gde je posebnu pažnju posvetio odnosima Istočnog rimskog carstva (Vizantije) sa Rusima i bugarskim carem Samuilom. Bavio se i srpskom istorijom koja se odnosi na period od kraja XII veka do polovine XIII veka, srpsko-vizantijskim odnosima i ličnostima koje su ih povezivale, kao i poslednjim decenijama vizantijske i srpske istorije pre osmanskih osvajanja. Uvidevši značaj srednjovekovnih povelja, proveo je više godina na Svetoj gori (1906-1907, 1911-1912, 1926), gde je istraživao i snimao stare dokumente u više manastira.
Pored više boravaka na Atosu, preduzimao je više naučnih putovanja kako bio radio u velikim bibliotekama Nemačke, Austrije, Italije, Rusije, Grčke, kao i u Ruskom arheološkom institutu u Carigradu. Sa Jovanom Radonjićem, Nikolom Vulićem i Filaretom Granićem organizovao je Drugi međunarodni kongres vizantologa, koji je održan u Beogradu 1927. godine. Pored filologije i istorije, Anastasijević je dao svoj doprinos i srpskoj arheologiji, vodeći uspešno iskopavanja u Kuršumliji. Za Narodnu enciklopediju SHS (1929) napisao je oko 200 članaka sa vizantijskom tematikom.
Bio je redovni član SAN od 1946. godine, dopisni član JAZU i počasni doktor Atinskog univerziteta (1938), kao i član nekoliko evropskih naučnih društava. Preminuo je u Beogradu 20. avgusta 1950. godine. Sahranjen je u Beogradu na Novom groblju.
