Krupnom kapitalu u Sjedinjenim državama danas nije više potrebno da radi sredstvima Sinklera i Dohenia. On je prerastao metode sa kojima su Rokfeler i Gauld, Vanderbilt i Astor namlatili svoj imetak. Više nije potrebno da se opremaju naoružane bande, da se međusobno otima plen, da se organizuju prepadi i podmićuju činovnici. Kapital ima vlast, kapital vlada, i zbog toga mu nije potrebno da kupuje vladu na nelegalan način. Zakoni pomoću kojih je pokušano da se omete porast milijarderskih trustova postoje doduše još uvek, ali velikani novca ih se više ne boje. Putevi kojima se ovi zakoni zaobilaze udomaćeni su i uravnati kao dobar automobilski drum.
Američki krupni kapital ne mora više da radi ni u inostranstvu na svoju ruku. Kad ide za osvajanjem novih izvora sirovina, kad želi da obezbedi za sebe petrolejska polja u Aziji, kad izrađuje plantaže gume u Africi ili Južnoj Americi, kada izvan američke granice eksploatiše bakarne rudnike ili kada hoće da zavlada čilskom šalitrom, on ima za sobom sredstva i moć jedne snažne države. Otkada je Amerika od dužničke zemlje postala najveći finasijer sveta, ona može da politikom zajmova vodi veliku politiku. Ali, pri tome idu Volstrit i Vašington rame uz rame. Novac i država postali su jedno.
Senzacionalna knjiga o snazi novca “Novac u politici” Riharda Levinzon-Morusa napisana između dva svetska rata, otkriva afere i skandale koji su pali u zaborav, liferacije, podmićivanja i ogromnu ulogu novca i njegov trijumfalni pohod kroz oblasti javnog života. Knjiga objavljena kod nas 1934. godine, u izdanju Kosmosa i prevodu Veselina Masleše, i danas je aktuelno delo.
Dodatak:
Porodica Vanderbilt je američka porodica koja je postala značajna tokom pozlaćenog doba. Njihov uspeh je počeo sa brodarskim i železničkim carstvima Kornelijusa Vanderbilta, a porodica se proširila na razne druge oblasti industrije i filantropije. Vanderbiltovi su nekada bili najbogatija porodica u Sjedinjenim Državama. Kornelijus Vanderbilt je bio najbogatiji Amerikanac do svoje smrti 1877. godine.
Porodica Astor je tokom 19. i 20. veka zauzimala istaknuto mesto u poslovanju, društvu i politici u Sjedinjenim Državama i Ujedinjenom Kraljevstvu. Korene vuku iz italijanskih Alpa u Italiji, odakle su preko Nemačke dospeli u Severnu Ameriku, gde se prvi put pojavljuju u 18. veku sa Džonom Džejkobom Astorom, jednim od najbogatijih ljudi u istoriji.
Izvori: Novac u Politici - R.L. Morus, Kosmos, Beograd 1934; Vikipedija
